مقايسه پيشرفت گفتاري در كودكان كاشت حلزون با كودكان داراي وسايل كمك شنوايي
ريحانه اميني - گلاره الفتي سال چهارم گفتار درمانی
مقدمه : سابقه كاشت حلزون به سال 1989 ميرسد. ارزيابي دوره اي انجام كاشت حلزون و وسايل كمك شنوايي به منظور دستيابي يك ملاك جهت انتخاب افراد كانديدا كاشت حلزون لازم به نظر مي رسيد.
هدف از مطالعه ما ارزيابي ميزان كم شنوايي جهت اكتساب معيار مناسب براي انجام كاشت حلزون است كه اين كار از طريق مقايسه تواناييهاي درك گفتار در افرادي كه از وسايل كمك شنوايي استفاده مي كنند و افرادي كه حلزون 22 كاناله مدل نوكلئوس و پردازشگري با طيف وسيع گفتاري دارند، انجام گرفت. هدف دیگر مطالعه تاثير سن كاشت روي درك گفتاري_ شنيداري، توليد و فهم گفتار بچه هاي كاشت حلزون بود.
مواد و روش ها:
هشتاد و سه نفر داراي وسايل كمك شنوايي دو طرفه با كم شنوايي عميق مادرزادي، كه ميانگين آستانه تن خالص در سطح شنوايي آنها 90دسي بل يا بيشتر بود به چهار گروه 1و2و3و4 كه آستانه تن خالص همراه با وسيله كمكي آن ها و مهارت هاي درك شنيداريشان نظير هم بود تقسيم شدند. ضوابط چهار گروه در جدول يك خلاصه مي شود.
چهل و سه تن از افراد مبتلا به كم شنوايي عميق مادرزادي كه كاشت حلزون در آن ها بين 2 تا 14 سالگي انجام گرفت به سه گروه سني تقسيم شده بودند. _ گروه 1: تعداد 17 نفر 5-2 ساله / گروه 2: تعداد 14 نفر 9 -5 ساله / گروه 3: تعداد 12 نفر 14-9 ساله
قبل از انجام كاشت ، هر كودك حداقل براي 11 ماه از وسيله كمك شنوايي استفاده كرده بود، همه بچه ها يك آموزش گفتار به روش شفاهي- شنيداري را كسب كردند. و همه آن ها از سيستم حلزوني 22 كاناله و سيستم گفتاردرمان و شنوايي سنج استفاده مي كردند . اديومتري گفتار بواسطه آزمون تك سيلابي شناختي گاتينگر براي كودكان به عنوان آزمون مجموعه باز در اتاق ضد صوت انجام مي گيرد.
جدول 1 طبقه بندي كم شنوايي عميق:
،روه يك:كم شنوايي 90 تا 100 دسي بل در فركانس 500 تا 4000 هرتز -پاسخ هاي شنوايي با استفاده از سمعك در فركانس هاي 500 تا 4000 هرتز حداقل 40 تا 60 دسي بل -شناخت همه ويژگي هاي عروضي (آهنگ، تاكيد و نواخت) و آوا شناسي كامل. -فراگيري زبان از طريق شنيدن ممكن است.
گروه دو :كم شنوايي 100 تا 110 دسي بل در فركانس 500 تا 2000 يا 3000 هرتز -پاسخ هاي شنوايي با استفاده از سمعك در فركانس هاي از 500 تا 3000 هرتز حداقل 50 تا 60 دسي بل . شناخت همه مشخصه هاي عروضي، حروف صدادار و برخي از حروف بي صدا. فراگيري زبان از طريق شنيدن به كمك لب خواني و روش هاي لمسي ممكن است.
گروه سه : كم شنوايي بيش از 100 دسي بل در فركانس كمتر از 1000 هرتز. -باقيمانده شنوايي ضعيف بوده و با وسايل كمك شنوايي در فركانس 500 تا 1000 هرتز با حداقل 70 تا 90 دسي بل انجام مي شود. - شناخت بخش هاي آهنگين ، فراگيري زبان از طريق ديدن و شنيدن (لب خواني و روش هاي لمسي).
گروه چهار : كم شنوايي كمتر از 100 دسي بل در فركانس 500 هرتز. هيچگونه باقيمانده شنوايي توسط وسايل كمكي وجود ندارد. فراگيري زبان از طريق ديدن و شنيدن (لب خواني و متد لمسي) ممكن است.
اين تست بعد از حداقل 2 سال و حداكثر 8 سال استفاده از وسايل كمك شنوايي انجام شد. در گروه كاشت حلزون اين تست بين دو تا سه سال پس از استفاده از كاشت حلزون انجام شد. تحليل طيف نگاري نمونه هاي گفتاري خودبخودي در سيستم ضبط دي . ا . تي ثبت ميشود. نمونه هاي گفتاري در صورت امكان قبل يا بعد از كاشت حلزون بدست آمده بودند. افراد بايستي 30 كلمه از آزمون لغات تك سيلابي گاتينگر را بخواند كه از كودكان زير 7 سال بوسيله تصاوير اين آزمون گرفته مي شود.بعلاوه نمونه هاي خودبخودي كه در بالا گفته شد استفاده مي شود. قابليت فهم گفتاري بواسطه دانش آموختگان فارغ التحصيل ارزيابي مي شود كه با گفتار افراد آسيب ديده شنوايي مشابهت ندارد.
نتايج :
اول: اديومتري گفتاري در افراد داراي وسايل كمك شنوايي : نتايج تست فهم گفتار كودكان در 65 دسي بل براي افراد داراي سمعك در گروه يك، 42/5 درصد درك تك سيلابي با محدوده ي بين 10 تا 70 درصد بود0 در گروه دو حداقل فهم گفتار 5/3درصد شناخت لغات تك سيلابي در 65 دسي بل اس . پي . ال اندازه گيري شده وجود داشت. در گروه هاي2 و 3 هيچ گونه فهم گفتار مشاهده نشد.
دوم : اديومتري گفتاري در افراد كاشت حلزون: در گروه كاشت حلزون بهترين نتايج در كوچكترين گروه كاشت يعني رده ي سني 2 تا 5 سال با فهم گفتار 4/56 درصد شناخت كلمات تك سيلابي در 65 دسي بل اس . پي . ال با محدوده ي بين0 درصد تا 90 درصد يافت شد. دو كودك از اين گروه دريافت شنيداري كمي با سيستم كاشت حلزون داشتند. در گروه دوم يعني انجام كاشت كاملا" ناشنوا و بدون تكلم بودند،(زير گروه چهار در گروه دوم يعني انجام كاشت بين 5 تا 9 سال فهم 3/30 درصد تشخيص كلمات تك سيلابي در65 دسي بل اس . پي . ال با محدوده ي بين 0 تا 60 درصد شناخت كلمات تك سيلابي بود. در گروه سوم يعني انجام كاشت بين 9 تا 14 سال فهم گفتار 8/5 درصد شناخت لغات تك سيلابي در 65 دسي بل اس . پي . ال بود. فقط دو كودك در اين گروه تحت آزمون شناختي-گفتاري مجموعه ي باز قرار گرفتند . اين دو كودك قبل از انجام كاشت در گروه دو از افراد داراي سمعك با پيشرفت گفتاري نسبتا" خوب طبقه بندي شده بودند. ده كودك ديگر در اين گروه قبل از عمل در گروه 3 و 4 قرار گرفته بودند. مطالعه روي (6كودك از گروه3) افراد كاشت حلزون پيشرفت قابل توجهي در فهم گفتار بعد از 5 سال نشان نمي داد. اكثر بچه ها در اين گروه از پروتز حلزون به طور منظم استفاده نمي كردند،در مقابل اكثر كودكان گروه1و2 از بچه هاي كاشت به طور منظم ازآن استفاده می كردند.
سوم : تحليل طيف نگار : كوچكترين گروه كاشت حلزون "رده ي سني 2 تا 5 سال" و گروه يك استفاده كننده از سمعك به طور نرمال قادر به تقليد دقيق سازه هاي گفتاري آهنگين و موزون مادران يا درمانگرانشان بودند. در زير گروه دو از افراد داراي سمعك تقليد كودكان از صداي مادرشان داراي سازه ي خوب آهنگين، نواختي و در بعضي از موارد توليدي بودند. اين امر موجب گرديد كه براي اين كودكان پيشرفت در فراگيري زبان اساسي شنيداري به كمك لب خواني و روش هاي لمس ممكن شود، در مقابل گروه3 و 4 از افراد داراي سمعك (در سن نه تا چهارده سال) داراي منحني مونوتن بدون تقليد سازه هاي آهنگين و موزون بودند. در تكلم تركيب واكه ها نسبتا" طولاني است و اغلب واكه هاي طبيعي نسبتا" زايد وجود دارند . در اين گروه بزرگتر شواهد طيف نگاري در بزرگترين گروه (نه تا چهارده سال) پس از 3 تا 4 سال بعد كاشت حلزون تغييري در صداي باقيمانده مونوتن نشان نمي دهد و در طرز گفتار طول واكه ها به اندازه تحرك نيست. 4) فهم گفتار : نتايج مقدماتي فهم گفتار در گروه يك از افراد داراي سمعك و كوچكترين گروه از كودكان كاشت حلزون يعني (2تا5 سال) شصت تا نود درصد بود. فهم گفتار در گروه3 و 4 از افراد داراي سمعك و بزرگترين گروه كاشت حلزون يعني گروه 3 كمتر 40 درصد بود. در گروه دو از افراد داراي سمعك و گروه 2 از افراد كاشت حلزون يك محدوده وسيع از فهم گفتار بين 30 تا 90 درصد يافت شد. درك ما بدين گونه بود كه در اين گروه ها اين نتايج در كنار مهارت هاي شنيداري با قابليت خواندن و نوشتن خوب يا بد به هم مربوطند. نتيجه گيري كلي: نتايج بررسي اخير در كودكان كم شنوايي عميق و مادرزادي با سيستم كاشت حلزون 22 كاناله به وضوح اين حقيقت را به اثبات مي رساند كه توانايي هاي درك گفتاري در كوچك ترين كودكان كاشت در مقايسه با دو گروه بزرگ تر بهترين نتايج را در پي داشت. بعلاوه گروه (2 تا 5 سال) فهم گفتار مقدماتي خوبي داشتند و در تحليل طيف نگاري مي توانستند دقيقا" ويژگي هاي عروضي مانند فركانس پايه، آهنگ، نواخت، تاكيد و پاياني واكه هاي تحريكات درمانگر را تقليد كنند. در مقابل گروه سني نه تا چهارده سال كاشت حلزون شده 3 سال بعد از انجام عمل نه تنها در حداقل مهارت هاي تقليد از ويژگي هاي عروضي گفتار بلكه در تحليل طيف نگار نيز پيشرفت نشان دادند. همچنين در اين گروه حداقل شناخت كلمه اي با استفاده از مجموعه باز در دو كودك از 12 كودك مشاهده شد. كاشت حلزون كودكان كم شنوايي عميق مادرزادي بايد قبل از 6 سالگي انجام مي گرفت.
به علاوه اين موضوع به روشني اين نكته را اثبات مي كند كه كودكان گروه كم شنوايي عميق مادرزادي بايدبه 3 يا 4 زير گروه تقسيم مي شدند كه به موارد ذيل بستگي دارد: يك) آستانه صوت خالص بدون وسيله كمك شنوايي. دو) آستانه صوت خالص بدون وسيله كمك شنوايي (سمعك). سه) توجه به مهارت هاي درك شنيداري آنها بعد از استفاده از توانبخشي شفاهي- شنيداري توسط وسيله كمك شنوايي با تمديد مدت زمان استفاده از آن از شش ماه به دوازده ماه. زير گروه يك در مهارت هاي درك شنيداري، تحليل طيف نگار در توليد گفتار و در تست فهم مقدماتي گفتار نسبتا نتايج يكساني را با بهترين گروه كاشت يك نشان داد. نتايج مثبت در گروه يك به كشف بموقع كم شنوايي عميق، استفاده مناسب از وسايل كمك شنوايي دو طرفه و شروع هم زمان برنامه آموزشي شفاهي- شنيداري و حمايت خانواده بستگي داشت. تاكنون زير گروه يك با كم شنوايي عميق هيچگونه تقاضايي براي انجام كاشت نداشته است.
ريحانه اميني - گلاره الفتي سال چهارم گفتار درمانی
مقدمه : سابقه كاشت حلزون به سال 1989 ميرسد. ارزيابي دوره اي انجام كاشت حلزون و وسايل كمك شنوايي به منظور دستيابي يك ملاك جهت انتخاب افراد كانديدا كاشت حلزون لازم به نظر مي رسيد.
هدف از مطالعه ما ارزيابي ميزان كم شنوايي جهت اكتساب معيار مناسب براي انجام كاشت حلزون است كه اين كار از طريق مقايسه تواناييهاي درك گفتار در افرادي كه از وسايل كمك شنوايي استفاده مي كنند و افرادي كه حلزون 22 كاناله مدل نوكلئوس و پردازشگري با طيف وسيع گفتاري دارند، انجام گرفت. هدف دیگر مطالعه تاثير سن كاشت روي درك گفتاري_ شنيداري، توليد و فهم گفتار بچه هاي كاشت حلزون بود.
مواد و روش ها:
هشتاد و سه نفر داراي وسايل كمك شنوايي دو طرفه با كم شنوايي عميق مادرزادي، كه ميانگين آستانه تن خالص در سطح شنوايي آنها 90دسي بل يا بيشتر بود به چهار گروه 1و2و3و4 كه آستانه تن خالص همراه با وسيله كمكي آن ها و مهارت هاي درك شنيداريشان نظير هم بود تقسيم شدند. ضوابط چهار گروه در جدول يك خلاصه مي شود.
چهل و سه تن از افراد مبتلا به كم شنوايي عميق مادرزادي كه كاشت حلزون در آن ها بين 2 تا 14 سالگي انجام گرفت به سه گروه سني تقسيم شده بودند. _ گروه 1: تعداد 17 نفر 5-2 ساله / گروه 2: تعداد 14 نفر 9 -5 ساله / گروه 3: تعداد 12 نفر 14-9 ساله
قبل از انجام كاشت ، هر كودك حداقل براي 11 ماه از وسيله كمك شنوايي استفاده كرده بود، همه بچه ها يك آموزش گفتار به روش شفاهي- شنيداري را كسب كردند. و همه آن ها از سيستم حلزوني 22 كاناله و سيستم گفتاردرمان و شنوايي سنج استفاده مي كردند . اديومتري گفتار بواسطه آزمون تك سيلابي شناختي گاتينگر براي كودكان به عنوان آزمون مجموعه باز در اتاق ضد صوت انجام مي گيرد.
جدول 1 طبقه بندي كم شنوايي عميق:
،روه يك:كم شنوايي 90 تا 100 دسي بل در فركانس 500 تا 4000 هرتز -پاسخ هاي شنوايي با استفاده از سمعك در فركانس هاي 500 تا 4000 هرتز حداقل 40 تا 60 دسي بل -شناخت همه ويژگي هاي عروضي (آهنگ، تاكيد و نواخت) و آوا شناسي كامل. -فراگيري زبان از طريق شنيدن ممكن است.
گروه دو :كم شنوايي 100 تا 110 دسي بل در فركانس 500 تا 2000 يا 3000 هرتز -پاسخ هاي شنوايي با استفاده از سمعك در فركانس هاي از 500 تا 3000 هرتز حداقل 50 تا 60 دسي بل . شناخت همه مشخصه هاي عروضي، حروف صدادار و برخي از حروف بي صدا. فراگيري زبان از طريق شنيدن به كمك لب خواني و روش هاي لمسي ممكن است.
گروه سه : كم شنوايي بيش از 100 دسي بل در فركانس كمتر از 1000 هرتز. -باقيمانده شنوايي ضعيف بوده و با وسايل كمك شنوايي در فركانس 500 تا 1000 هرتز با حداقل 70 تا 90 دسي بل انجام مي شود. - شناخت بخش هاي آهنگين ، فراگيري زبان از طريق ديدن و شنيدن (لب خواني و روش هاي لمسي).
گروه چهار : كم شنوايي كمتر از 100 دسي بل در فركانس 500 هرتز. هيچگونه باقيمانده شنوايي توسط وسايل كمكي وجود ندارد. فراگيري زبان از طريق ديدن و شنيدن (لب خواني و متد لمسي) ممكن است.
اين تست بعد از حداقل 2 سال و حداكثر 8 سال استفاده از وسايل كمك شنوايي انجام شد. در گروه كاشت حلزون اين تست بين دو تا سه سال پس از استفاده از كاشت حلزون انجام شد. تحليل طيف نگاري نمونه هاي گفتاري خودبخودي در سيستم ضبط دي . ا . تي ثبت ميشود. نمونه هاي گفتاري در صورت امكان قبل يا بعد از كاشت حلزون بدست آمده بودند. افراد بايستي 30 كلمه از آزمون لغات تك سيلابي گاتينگر را بخواند كه از كودكان زير 7 سال بوسيله تصاوير اين آزمون گرفته مي شود.بعلاوه نمونه هاي خودبخودي كه در بالا گفته شد استفاده مي شود. قابليت فهم گفتاري بواسطه دانش آموختگان فارغ التحصيل ارزيابي مي شود كه با گفتار افراد آسيب ديده شنوايي مشابهت ندارد.
نتايج :
اول: اديومتري گفتاري در افراد داراي وسايل كمك شنوايي : نتايج تست فهم گفتار كودكان در 65 دسي بل براي افراد داراي سمعك در گروه يك، 42/5 درصد درك تك سيلابي با محدوده ي بين 10 تا 70 درصد بود0 در گروه دو حداقل فهم گفتار 5/3درصد شناخت لغات تك سيلابي در 65 دسي بل اس . پي . ال اندازه گيري شده وجود داشت. در گروه هاي2 و 3 هيچ گونه فهم گفتار مشاهده نشد.
دوم : اديومتري گفتاري در افراد كاشت حلزون: در گروه كاشت حلزون بهترين نتايج در كوچكترين گروه كاشت يعني رده ي سني 2 تا 5 سال با فهم گفتار 4/56 درصد شناخت كلمات تك سيلابي در 65 دسي بل اس . پي . ال با محدوده ي بين0 درصد تا 90 درصد يافت شد. دو كودك از اين گروه دريافت شنيداري كمي با سيستم كاشت حلزون داشتند. در گروه دوم يعني انجام كاشت كاملا" ناشنوا و بدون تكلم بودند،(زير گروه چهار در گروه دوم يعني انجام كاشت بين 5 تا 9 سال فهم 3/30 درصد تشخيص كلمات تك سيلابي در65 دسي بل اس . پي . ال با محدوده ي بين 0 تا 60 درصد شناخت كلمات تك سيلابي بود. در گروه سوم يعني انجام كاشت بين 9 تا 14 سال فهم گفتار 8/5 درصد شناخت لغات تك سيلابي در 65 دسي بل اس . پي . ال بود. فقط دو كودك در اين گروه تحت آزمون شناختي-گفتاري مجموعه ي باز قرار گرفتند . اين دو كودك قبل از انجام كاشت در گروه دو از افراد داراي سمعك با پيشرفت گفتاري نسبتا" خوب طبقه بندي شده بودند. ده كودك ديگر در اين گروه قبل از عمل در گروه 3 و 4 قرار گرفته بودند. مطالعه روي (6كودك از گروه3) افراد كاشت حلزون پيشرفت قابل توجهي در فهم گفتار بعد از 5 سال نشان نمي داد. اكثر بچه ها در اين گروه از پروتز حلزون به طور منظم استفاده نمي كردند،در مقابل اكثر كودكان گروه1و2 از بچه هاي كاشت به طور منظم ازآن استفاده می كردند.
سوم : تحليل طيف نگار : كوچكترين گروه كاشت حلزون "رده ي سني 2 تا 5 سال" و گروه يك استفاده كننده از سمعك به طور نرمال قادر به تقليد دقيق سازه هاي گفتاري آهنگين و موزون مادران يا درمانگرانشان بودند. در زير گروه دو از افراد داراي سمعك تقليد كودكان از صداي مادرشان داراي سازه ي خوب آهنگين، نواختي و در بعضي از موارد توليدي بودند. اين امر موجب گرديد كه براي اين كودكان پيشرفت در فراگيري زبان اساسي شنيداري به كمك لب خواني و روش هاي لمس ممكن شود، در مقابل گروه3 و 4 از افراد داراي سمعك (در سن نه تا چهارده سال) داراي منحني مونوتن بدون تقليد سازه هاي آهنگين و موزون بودند. در تكلم تركيب واكه ها نسبتا" طولاني است و اغلب واكه هاي طبيعي نسبتا" زايد وجود دارند . در اين گروه بزرگتر شواهد طيف نگاري در بزرگترين گروه (نه تا چهارده سال) پس از 3 تا 4 سال بعد كاشت حلزون تغييري در صداي باقيمانده مونوتن نشان نمي دهد و در طرز گفتار طول واكه ها به اندازه تحرك نيست. 4) فهم گفتار : نتايج مقدماتي فهم گفتار در گروه يك از افراد داراي سمعك و كوچكترين گروه از كودكان كاشت حلزون يعني (2تا5 سال) شصت تا نود درصد بود. فهم گفتار در گروه3 و 4 از افراد داراي سمعك و بزرگترين گروه كاشت حلزون يعني گروه 3 كمتر 40 درصد بود. در گروه دو از افراد داراي سمعك و گروه 2 از افراد كاشت حلزون يك محدوده وسيع از فهم گفتار بين 30 تا 90 درصد يافت شد. درك ما بدين گونه بود كه در اين گروه ها اين نتايج در كنار مهارت هاي شنيداري با قابليت خواندن و نوشتن خوب يا بد به هم مربوطند. نتيجه گيري كلي: نتايج بررسي اخير در كودكان كم شنوايي عميق و مادرزادي با سيستم كاشت حلزون 22 كاناله به وضوح اين حقيقت را به اثبات مي رساند كه توانايي هاي درك گفتاري در كوچك ترين كودكان كاشت در مقايسه با دو گروه بزرگ تر بهترين نتايج را در پي داشت. بعلاوه گروه (2 تا 5 سال) فهم گفتار مقدماتي خوبي داشتند و در تحليل طيف نگاري مي توانستند دقيقا" ويژگي هاي عروضي مانند فركانس پايه، آهنگ، نواخت، تاكيد و پاياني واكه هاي تحريكات درمانگر را تقليد كنند. در مقابل گروه سني نه تا چهارده سال كاشت حلزون شده 3 سال بعد از انجام عمل نه تنها در حداقل مهارت هاي تقليد از ويژگي هاي عروضي گفتار بلكه در تحليل طيف نگار نيز پيشرفت نشان دادند. همچنين در اين گروه حداقل شناخت كلمه اي با استفاده از مجموعه باز در دو كودك از 12 كودك مشاهده شد. كاشت حلزون كودكان كم شنوايي عميق مادرزادي بايد قبل از 6 سالگي انجام مي گرفت.
به علاوه اين موضوع به روشني اين نكته را اثبات مي كند كه كودكان گروه كم شنوايي عميق مادرزادي بايدبه 3 يا 4 زير گروه تقسيم مي شدند كه به موارد ذيل بستگي دارد: يك) آستانه صوت خالص بدون وسيله كمك شنوايي. دو) آستانه صوت خالص بدون وسيله كمك شنوايي (سمعك). سه) توجه به مهارت هاي درك شنيداري آنها بعد از استفاده از توانبخشي شفاهي- شنيداري توسط وسيله كمك شنوايي با تمديد مدت زمان استفاده از آن از شش ماه به دوازده ماه. زير گروه يك در مهارت هاي درك شنيداري، تحليل طيف نگار در توليد گفتار و در تست فهم مقدماتي گفتار نسبتا نتايج يكساني را با بهترين گروه كاشت يك نشان داد. نتايج مثبت در گروه يك به كشف بموقع كم شنوايي عميق، استفاده مناسب از وسايل كمك شنوايي دو طرفه و شروع هم زمان برنامه آموزشي شفاهي- شنيداري و حمايت خانواده بستگي داشت. تاكنون زير گروه يك با كم شنوايي عميق هيچگونه تقاضايي براي انجام كاشت نداشته است.
